LiSeLiM Administratör
Mesaj Sayısı : 116 Nerden : Kocaeli Teşekkür Et : 5 Uyarı : Teşekkür Puanı : 6 Reputation : 0 Kayıt tarihi : 08/01/09
| Konu: Hanefî mezhebinin bilgileri, sonraki alimlere şu üç yoldan gelmiştir. Salı Ocak 13, 2009 5:25 pm | |
| Hanefî mezhebinin bilgileri, sonraki alimlere şu üç yoldan gelmiştir.
1. Usûl haberleri: Bunlara zahir haberler de denir. Hanefî mezhebinin imamı olan İmam-ı A’zam Ebû Hanîfe’den ve talebelerinden gelen haberlerdir. Bu haberler, İmam-ı Muhammed Şeybanî’nin altı kitabı ile bildirilmiştir. Bu altı kitap; El-Mebsût, Ez-Ziyadat, El-Cami-us-Sagîr, El-Cami-ul-Kebîr, Es-Siyer-üs-Sagîr, Es-Siyer-ül-Kebîr’dir. Usûl haberlerini toplayan, Hakim Şehid Muhammed Tirmizî’dir. Bunun Kafî kitabı meşhûrdur. Pekçok şerhi olan bu kitabın en meşhur şerhi İmam-ı Serahsî hazretlerinin yazdığı otuz ciltlik Mebsût’tur.
2. Nevadir haberleri: Yine bu imamlardan gelen haberlerdir. Fakat, bu haberler, o altı kitapta bulunmayıp, ya İmam-ı Muhammed’in El-Kîsaniyat, El-Harûniyat, El-Cürcaniyat, Er-Rukiyyat adındaki başka kitapları ile bildirilmiştir. Bu dört kitap, yukarıdaki altı kitap gibi, açıkça ve sağlam gelmiş olmadığından, bu haberlere “zahir olmayan haberler” de denir. Yahut, başkalarının kitabları ile bildirilmişlerdir. Mesela, İmam-ı A’zam’ın talebesinden Hasan bin Ziyad’ın Muharrer ve İmam-ı Ebû Yûsuf’un Emalî adındaki kitapları ile bildirilmiştir.
3. Vakı’at haberleri: Üç imamdan bildirilmiş olmayıp, bunların talebelerinin ve onların talebelerinin ictihad ettikleri meselelerdir. Böyle haberleri, ilk toplayan Ebülleys-i Semerkandî olup, Nevazil kitabını yazmıştır.
Osmanlı alimlerinden Şeyhulislam olanların hazırladığı ve sonradan derlenmiş Fetvalar, Hindistan alimleri tarafından hazırlanan Fetava-yı Hindiyye (Fetava-ı Âlemgiriyye), ayrıca bir kanun metni şeklinde tedvin edilmiş olan ve Ahmed Cevdet Paşanın başkanlığında bir heyet tarafından hazırlanan Mecelle de Hanefî mezhebinin fıkhî hükümlerini bildirmektedir. Osmanlı Devleti zamanında yetişen büyük fıkıh alimlerinden İbn-i Âbidîn Seyyid Muhammed Emin Efendinin hazırladığı ve kendi zamanına kadar yazılmış en mûteber fıkıh kitaplarının bir hülasasını, özünü teşkil eden beş ciltlik Reddül-Muhtar kitabı da Hanefî mezhebini bildiren en kıymetli kaynaklardandır.
Ayrıca günümüz Türkçesi ile kaleme alınmış ve yüzlerce eserin incelenmesi ile meydana getirilmiş olan Tam İlmihal Seadet-i Ebediyye kitabı da, Hanefî mezhebinin esaslarını bildiren çok geniş ve en kıymetli bir eserdir. Bu kitap İhlas A.Ş. tarafından neşredilmiş ve İngilizceye de tercüme edilmiştir.
Hanefî mezhebi, Abbasî, Selçuklu ve Osmanlı devletlerinin hakim olduğu bütün ülkelere yayılmıştır. Bugün dünya yüzünde bulunan Müslümanların yarıdan fazlası ve Ehl-i sünnetin pek çoğu, Hanefî mezhebine göre ibadet etmektedir.
Âlimlerin çoğu, diğer mezheplerin de hak olduğunu, fakat Hanefî mezhebinin hükümlerinin daha doğru olduğunu söylemişlerdir. Bunun için İslam memleketlerinin çoğunda Hanefî mezhebi yerleşmiştir. Türkistan ve Hindistan’ın ve Anadolu’nun hemen hemen hepsi Hanefîdir. | |
|